Çölyak şüpheniz doğrulandı (geçmiş olsun) ve hayatınızdan neleri çıkaracağınızı bilmiyor musunuz? Merak etmeyin hemen yardımcı olacağım. Hayatınızdan buğdayı çıkarın. Çölyak günlüklerinden bu haftalık bu kadar. Glutensiz kalın…
Şaka şaka başka şeyler de söyleyeceğim tabii ki.
Buğdayı çıkarın kısmı şaka değil ama. Glüten buğday, çavdar, yulaf, bulgur, arpa ve malt gibi tahıl ürünlerinde eser miktardan onlarca kat fazla bulunuyor ne yazık ki. Bu nedenle artık markete girdiğinizde kek, gofret, bisküvi ve bazı çikolataların bulunduğu bölümlerden uzak durmalısınız. İçerdikleri buğday ve türevi ürünler nedeniyle paketlenmiş hazır gıdalar, çölyak hastalarının ekseriyetle kaçınması gereken şeylerin başında geliyor. Kolay ulaşılan bu gıdaların ulaşılmaz hale gelmesi gözünüzü korkutmasın. Zincir marketlerde, yaklaşık bir metrekarelik alanı kaplayan glütensiz ürün bölümü de mevcut (emoji koyabilseydim buraya kanayan bir gül eklerdim). Ancak bu durum yine de sizi üzmesin. Çünkü Yemek Sözlük – Glütensiz kategorisinden, aynı anda ortamın en alerjik ve en sağlıklı kişisi olmanızı sağlayacak süper sağlıklı tarifler bulabilir, yaptığınız bu lezzetli tarifleri atıştırmalık olarak yanınızda taşıyabilirsiniz. Peki başka neler tüketebilirsiniz?
1. Karabuğday
Buğdaydan uzak durmalısınız dedim ancak adında buğday olan her şeyden uzak durun demedim. Adının aksine karabuğday glüten içermiyor. Zincir marketlerde bulabileceğiniz karabuğday unu ile kendiniz için sağlıklı atıştırmalıklar hazırlayabilirsiniz. İçindekiler bölümünü derinlemesine okumak şartıyla içeriğinde karabuğday bulunan paketli gıdalardan da tüketebilirsiniz (Alerjen uyarılarına iyice bir bakın yine de).
2. Siyez Unu
Siyez ununun içeriğinde eser miktarda glüten bulunmakla birlikte, oranları çok düşük olduğu için çölyak hastalarının büyük çoğunluğu siyez unu tüketebiliyor. Bazı fırınlarda siyez unundan yapılan ekmekleri kolaylıkla bulabilirsiniz.
3. Mısır Unu
Mısır unu da yine çölyak hastalarının tüketebildiği, marketlerde kolaylıkla ve uygun fiyata ulaşabildiği gıdalar arasında yer alıyor.
4. Pirinç
Çölyak hastaları çok şükür ki pirinci tüketebiliyor. Tabii pilavı şehriyeli yapmamak kaydıyla. Ayrıca bulyon da eklememelisiniz. Pirinç türleri ile yapılan yemeklerin yanı sıra, marketlerde kolaylıkla ulaşabileceğiniz pirinç patlakları ile açlığınızı hızlıca yatıştırabilirsiniz.
5. Meyve – Sebze
Ortamların en sağlıklı kişisi olacağınızı söylemiştim. Çölyak hastaları için meyve ve sebzeler yasaklı kategorisinde yer almıyor. Gün, annenizin daha önce soğan doğranmış bıçakla doğradığı meyveleri afiyetle yeme günüdür!
6. Et ve Balık
Soslanmış etlerin ve paketli köftelerin (çoğunlukla ekmek içerirler) içeriklerini iyice kontrol etmek kaydıyla, kırmızı eti, beyaz eti ve her türlü balığı (unda pişirilmemek kaydıyla) tüketebilirsiniz. Tabii çıtır tavuk vb. dışı galeta unu ile kaplı yiyecekler bu gruba dahil değildir.
Bu kez gerçekten de Çölyak Günlükleri’nden bu haftalık bu kadar. Haftaya görüşmek üzere. Glütensiz kalın.
Çölyak hastaları karabuğday unu, mısır unu, pirinç unu, badem unu ve nohut unu gibi glütensiz unları güvenle tüketebilir.
Doğal yulaf glütensiz olsa da, üretim sırasında buğdayla temas edebilir. “Glütensiz yulaf” ibaresi olan ürünleri tercih etmelisiniz.
Restoranlarda glütensiz menü olup olmadığını sormalı, yemeklerin içinde glüten içeren malzemeler olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Çapraz bulaşmaya karşı dikkatli olmalısınız.
