Tekrar merhabalar. Her hafta yazmayı planladığım günlüğüme haftalar sonra geri dönüyorum. Olmayan günlük takipçilerim neden haftalardır ortada olmadığım konusunda endişelenmiş olmalı. Sebebini açıklıyorum. UNUTTUM ☹ Birkaç kez “Ana yazmayı unuttum” diye söylendiğimi hatırlıyorum, ama birkaç saniye sonra ne için söylendiğimi unuttum ☹ Yoğun iş temposu, lavaş dürümü görüp de yememek için verdiğim savaş falan derken aklımda çıktı valla. Peki bu unutkanlığımın çölyakla bir ilgisi var mı? Elbette var aaa dostlar!
Benim B12 seviyem ekstra düşük! (Ekstra diyorum, çünkü önceden de pek yüksek sayılmazdı). Ama çölyak sağ olsun diğer vitamin seviyelerimin yanında B12’imi de eser miktarda bıraktı ☹ Hazır bu kadar unutmaktan bahsetmişken, bu yazıda çölyak ve B12 eksikliği hakkında konuşalım mı?
Özellikle yeni tanı konmuş ya da tedavi edilmemiş (tedaviden kasıt glütensiz beslenme) çölyak hastalarında, B12 emilimi oldukça yetersiz oluyor. Çünkü çölyak hastalığı, çoğunlukla ince bağırsağın üst kısmını (duodenum) etkilese de bazı durumlarda tüm ince bağırsak bu hastalıktan zarar görebilir. Bu nedenle, çölyak hastalığına bağlı olarak, ince bağırsağın alt kısmında emilen B12 vitamini, sıklıkla eksikliği görülen bir besin maddesi haline gelir. Peki B12 eksikliği nelere sebep olur? Hepimiz unutkanlığa sebep olduğunu biliyoruz. Ama B12’yi sadece flash bellek gibi düşünmeyin dostlar! B12 aynı zamanda, kırmızı kan hücresi yapımını destekleme, DNA’yı reaktif oksijen türlerinin neden olduğu hasardan korumaya yardımcı olma, depresyonu önleme, sinir sistemine ve vücudun enerji üretimine yardımcı olma, tansiyonu düzenleme, kalp ve damar sağlığını koruma…. vb. onlarca görevi olan, en önemli vitaminlerden biri. Yani görüldüğü üzere, vücudun düzgün çalışabilmesinde B12’nin çok önemli bir rolü var. O yüzden eksikliği ciddi sorunlara yol açabiliyor.
Peki B12 eksikliğine dair belirtiler neler? Yine en bildiğimiz belirtisi, unutkanlık. Bunun yanında yorgunluk, halsizlik, sinirlilik, çarpıntı, düşük tansiyon, depresyona yol açan pernisiyöz anemi, ciltte sararma, sinir sisteminde bozukluk, yürümede güçlük vb. birçok belirtisi var. Bu belirtileri gösterdiğiniz gibi koşup kan tahlili yaptırırsanız iyi olur.
Gelelim zurnanın zırt dediği yere. Çölyak olanların B12 eksikliği tedavisi nasıl olur? Cevap veriyorum; herkes gibi olur. Çölyağız diye uzaylı da değiliz yani. İlk tanı konulduğunda zaten bütün vitamin rezervlerimiz eser miktarın da altında oluyor. Ama glütensiz diyet ile kısa sürede değerlerimiz normale dönebiliyor. Sadece aşırı durumlarda doktor tavsiyesi ile B12 takviyesi almak gerekebilir.,
Evet bu haftalık bu kadar sevgili dostlar. Unutmazsam haftaya görüşürüz. Unutursam da umarım 3 ay içinde hatırlarım. Glütensiz kalın…