Shiitake Mantarı Nedir?
Shiitake mantarı, Polyporaceae ailesine ait ve lezzeti nedeniyle en beğenilen mantar çeşitleri arasında yer alan bir bitkidir. Asya kıtasının tropikal iklime sahip bölgelerinde doğal olarak yetişen shiitake mantarı, vücuda canlılık ve enerji verir ve günümüzde de çok sık tüketilen mantarlardan biridir. 3000 yıllık bir geçmişe sahip olan shiitake mantarı, antik toplumlarda hastalıklar için ilaç niyetine tüketilmiştir. Türkiye’de yetiştiriciliği yapılmayan shiitake mantarı, yurt dışından ithal edilmektedir.
Etli bir şapkası bulunan shiitake mantarının sapı kısadır ve ince yapılıdır. Şapkasında çiçeğe benzeyen noktalar taşıyan shiitake mantarı, çiçek mantarı olarak da adlandırılır. Aromatik bir lezzete sahip olan shiitake mantarı, pişirildiğinde sarımsağa benzer bir tada sahiptir ve orijinal rengini korur. Pişirildiğinde meşe ağacının kendine has aromasını hissettirir ve Japonca kökenli shiitake kelimesi “güzel kokulu mantar” anlamına gelir.
Shiitake Mantarı Nerede Yetişir? Shiitake Mantarı Üretimi Nasıl Yapılır?
Shiitake mantarları, Güneydoğu Asya’daki nemli ve sıcak iklimlere uygun bir şekilde yetişen ve dünya çapında 2. en popüler mantar türüdür. Ülkemizde ise hobi kitleri kullanarak ev ortamında yetiştirilmektedir. Shiitake mantarı yetiştiriciliği için, gürgen, kayın ya da meşe gibi ağaçların kütüklerine 10 santimetreden yüksek olan delikler açılır ve dübel yardımıyla çakılır. Dübellerin üstüne sürülen ısıtılmış bal mumu, kütüklerin sulanmasıyla devamlı nemli kalmasını sağlar. 6 ile 18 ay arasında mantarlar oluşmaya başlar ve çürüyen kütük tamamen yok olduktan sonra mantar üretimi yapılabilir. Üretim sıcaklığı 20-25 derece ve ortalama nem oranı %60 olmalıdır. Shiitake mantarlar taze, kurutulmuş ya da öğütülmüş olarak satılabilir ve tüketilebilir, ancak yalnızca açılan deliklerde yetişen mantarlar tüketime uygundur çünkü diğer mantarlar zehirli olabilir.
Shiitake Mantarı Faydaları Nelerdir?
- Bağışıklık sistemini destekleme: Shiitake mantarı içerdiği antioksidan maddelerle bağışıklık sistemini güçlendirir ve soğuk algınlığı gibi hastalıklara karşı korur.
- Kemoterapinin olumsuz etkilerine karşı koruma: Shiitake mantarı vücudu kemoterapinin olumsuz etkilerinden korur.
- Kanser hücresi oluşumunu engelleme: Lentinan maddesi ve içerdiği KS-2 maddesi sayesinde shiitake mantarı kanser hücresi oluşumunu engellemeye yardımcı olur.
- Kanser hücresi oluşumunu önleme: Mantar, tümörlü hücrelerin yok edilmesine yardımcı olan hücrelerin oluşumunu sağlar ve kanser hücresi oluşumunu önler.
- Tansiyon ve kolesterol düzenleme: Mantar, kan basıncını düzenleyerek tansiyonun dengelenmesine yardımcı olur ve kolesterolü düşürür.
- Kan şekeri düzenleme: Mantar diyabet hastalığına karşı vücudu korur ve kan şekerini düzenleyici etkiye sahiptir.
- Viral hastalıkların tedavisini destekleme: Shiitake mantarı, viral kaynaklı hastalıkların tedavisini destekler.
- Antiviral etki: İçeriğindeki lentinan maddesi vücutta antiviral etki yaratır ve interferon üretimini artırır.
- Toxin atılmasını sağlama ve serbest radikallerin hasarını önleme: AHCC denilen bir bileşene sahip olan shiitake mantarı toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar ve serbest radikallerin vücut içinde oluşturabileceği hasarı önler.
- Metabolizmayı hızlandırma ve yağ yakımını artırma: Vitamin, mineral ve özel bileşen içeren shiitake mantarı metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımını artırır.
