Son yıllarda sıkça duyulan glüten hassasiyeti ve glüten intoleransı terimleri, çoğu zaman birbirine karıştırılıyor. Peki bu iki durum nasıl ayırt edilir? İşte detaylar…
İçindekiler
Glüten Nedir?
Glüten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein grubudur. Hamurun elastikiyetini artırarak ekmek ve diğer hamur işlerinin yapısının oluşmasına yardımcı olur. Ancak bazı insanlar glütene karşı duyarlılık gösterebilir.
Glüten Hassasiyeti Nedir?
Glüten hassasiyeti, glüten tüketildiğinde ortaya çıkan hafif belirtilerle karakterizedir. Tipik belirtileri şunlardır:
- Mide bulantısı,
- Karın ağrısı,
- Baş ağrısı,
- Yorgunluk,
- Sindirim sorunları.
Glüten hassasiyeti, çölyak hastalığı veya glüten intoleransı gibi ciddi sağlık sorunlarıyla bağlantılı değildir. Belirtiler genellikle hafif seyreder ve geçicidir.
Glüten İntoleransı Nedir?
Glüten intoleransı, glüten tüketimine vücudun daha şiddetli ve kalıcı tepkiler vermesidir. Belirtileri şunları içerebilir:
- Kronik sindirim problemleri (ishal veya kabızlık),
- Şiddetli karın krampları,
- Eklem ağrıları,
- Cilt sorunları.
Bu durum, çölyak hastalığı ile karıştırılabilir ancak otoimmün bir hastalık değildir. Tanı için doktor değerlendirmesi ve testler gereklidir.
Çölyak Hastalığı ile Farkı Ne?
Çölyak hastalığı, glüten tüketimiyle tetiklenen otoimmün bir hastalıktır. Glüten, bağışıklık sisteminin ince bağırsağa saldırmasına neden olur ve besin emilimini engeller. Tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Çölyak hastaları ömür boyu glütensiz beslenmelidir.
Nasıl Ayırt Edilir?
- Belirti Şiddeti: Hassasiyette belirtiler hafifken, intoleransta daha şiddetlidir.
- Süre: Hassasiyet geçici, intolerans uzun süreli etki gösterir.
- Tanı: Çölyak ve intolerans için kan testi veya endoskopi gerekirken, hassasiyet genelde eliminasyon diyetiyle anlaşılır.
Sık Sorulan Sorular
Çölyak testleri negatifse ve glütenli besinler tüketildiğinde belirtiler ortaya çıkıyorsa hassasiyet düşünülebilir.
Evet, aile geçmişinde çölyak varsa risk artar.
Sadece glütenle ilişkili sorunu olanlar glütensiz beslenmeli. Gereksiz diyet, besin yetersizliğine neden olabilir.
Sonuç
Glüten hassasiyeti ve intoleransı farklı olsa da çözüm genellikle glütensiz beslenmedir. Ancak doğru teşhis için mutlaka doktor veya uzman diyetisyen ile görüşülmelidir. Belirtilerinizi takip ederek sağlığınızı koruyun.
⚠️ Dikkat: Bu bilgiler tanı ve tedavi amaçlı değildir. Şüpheniz varsa sağlık kuruluşuna başvurun.
