Karnabahar, turpgiller familyasından besin değeri yüksek ve popüler bir kış sebzesidir. Hem sofralarda lezzetli tariflerle yer alır hem de sağlık açısından pek çok fayda sunar. Peki bu sebzenin yetişme koşulları nelerdir? Hangi mevsimde ekilir ve nasıl hasat edilir? Bu yazıda, karnabahar yetiştiriciliğine dair tüm detayları keşfedeceksiniz.
İçindekiler
Karnabahar Hangi Mevsimde Yetişir?
Karnabahar, serin iklim sebzesi olarak bilinir. Yetişme dönemi genellikle sonbahar başından ilkbahar sonuna kadar uzanır. Türkiye’de ekim zamanı bölgelere göre değişse de en uygun dönemler şöyledir:
- Ege ve Akdeniz Bölgeleri: Eylül-Ekim aylarında ekilir, Aralık-Mart arasında hasat edilir.
- Karasal İklim Bölgeleri: İlkbahar donlarından korunmak için Mart-Nisan’da fide dikimi yapılır, Haziran-Temmuz’da hasat gerçekleşir.
Karnabahar, aşırı sıcak ve don olaylarına karşı hassastır. Optimum büyüme sıcaklığı 15-20°C arasındadır.
Karnabahar Yetiştiriciliği İçin İdeal İklim ve Toprak Koşulları
1. İklim İsteği
- Sıcaklık: 15-20°C ideal olmakla birlikte, genç fideler 5°C’nin altındaki sıcaklıklardan zarar görür.
- Nem: Yüksek nem, baş oluşumunu hızlandırır. Ancak aşırı nem mantar hastalıklarına yol açabilir.
- Işık: Günde en az 6 saat güneş ışığı alan yerler tercih edilmelidir.
2. Toprak İsteği
- pH Değeri: 6.0-7.0 arası nötr veya hafif asitli topraklar uygundur.
- Drenaj: Geçirgen ve organik madde bakımından zengin topraklar idealdir.
- Gübreleme: Dikim öncesi toprağa yanmış ahır gübresi veya kompost eklenmelidir.
Karnabahar Nasıl Yetiştirilir? Adım Adım Yetiştirme Rehberi
1. Tohum Ekimi ve Fide Hazırlığı
- Tohumlar, ilkbahar veya sonbahar başında iç mekânlarda veya seralarda ekilir.
- Fideler 4-5 yapraklı olduğunda (yaklaşık 4-6 hafta sonra) bahçeye aktarılır.
- Fideler arası mesafe 50-60 cm, sıra arası mesafe 70-80 cm olmalıdır.
2. Sulama ve Bakım
- Sulama: Toprak nemli tutulmalı ancak su birikintisi oluşmamalıdır. Damla sulama sistemi idealdir.
- Malçlama: Toprak nemini korumak ve yabani otları engellemek için organik malç kullanılabilir.
- Baş Oluşumu: Başlar ceviz büyüklüğüne ulaştığında, yapraklar üzerine kıvrılarak güneş ışığından korunur. Bu işlem, beyaz ve sıkı başlar elde etmek için kritiktir.
3. Gübreleme
- Azot: Yaprak gelişimi için önemlidir. Fide dikiminden 3 hafta sonra azot ağırlıklı gübre verilir.
- Fosfor ve Potasyum: Baş oluşum döneminde bu mineraller destekleyici olarak kullanılır.
Karnabahar Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele
- Yaprak Delen Hastalığı: Mantar kaynaklıdır. Organik çözüm olarak kükürtlü ilaçlar kullanılır.
- Lahana Kelebeği Tırtılı: Yaprakları kemirir. Elle toplama veya neem yağı spreyi etkilidir.
- Kök Ur Hastalığı: Toprak dezenfektesi ve dayanıklı çeşitlerin ekimi önerilir.
Karnabahar Hasat Zamanı ve Saklama Koşulları
- Hasat: Başlar 15-20 cm çapa ulaştığında, sıkı ve parlak beyaz renkteyken hasat edilir. Geç kalınırsa sararma ve gevşeme başlar.
- Saklama: 0-2°C’de %90 nem oranında 3-4 hafta taze kalır. Buzdolabı poşetlerinde veya dondurucuda uzun süre saklanabilir.
Tohumdan hasada kadar 80-120 gün arası süre gerekir.
Evet, derin ve geniş saksılarda (en az 30 cm çap) yetiştirilebilir.
Evet, antioksidan içeren renkli çeşitler de mevcuttur.
Karnabahar yetiştiriciliği, doğru iklim ve toprak koşulları sağlandığında oldukça verimli sonuçlar verir. Düzenli bakım, dengeli sulama ve zararlılara karşı önlemlerle bol ürün alabilirsiniz. Bu rehberdeki adımları takip ederek bahçenizde veya balkonunuzda karnabahar yetiştirmeye başlayabilir, organik ve lezzetli bir hasadın keyfini çıkarabilirsiniz.