Üzüm Nedir?
Üzüm, açık yeşil veya kırmızı renkte, tatlı ve şekerli bir meyve olan bir bitki ürünüdür. Üzümler, özellikle tatlı üzümleri, yiyecek ve içecek olarak tüketilir. Aynı zamanda, şarap üretiminde de kullanılır. Üzüm, birçok faydalı besin maddesi, vitamin ve mineral içermektedir ve sağlıklı bir diyetin bir parçası olarak kabul edilir.
Üzüm Faydaları Nelerdir?
- Antioksidan Özelliği: Üzüm, meyveler arasında en güçlü antioksidan özelliğine sahiptir.
- Kansızlık İçin Faydalı Olması: Üzüm pekmezi, kansızlığa iyi gelir.
- Meme Kanseri Tümörlerinin Önlenmesi: Günlük düzenli olarak içilen doğal üzüm suyu, meme kanseri tümörlerini engeller.
- Saçların Parlaklığının ve Uzamasının Desteklenmesi: Üzüm, saç sağlığı açısından gerekli olan birçok vitamin ve minerale sahiptir ve saçların parlaklığını koruyarak sağlıklı bir şekilde uzamasına yardımcı olur.
- Hazımsızlığın Giderilmesi: Üzüm, hazımsızlığı gidererek bağırsakların verimli bir şekilde çalışmasına yardımcı olur.
- Beyin Fonksiyonlarının Desteklenmesi: Üzüm, beynin sağlıklı bir şekilde işlemlerini yerine getirmesine yardımcı olur. Alzheimer hastalarının amyloid-beta peptit seviyelerini azaltmasına da yardımcı olabilir.
- Cildin Beslenmesi ve Yumuşatılması: Üzüm, C vitamini bakımından zengindir ve cildin sağlıklı bir şekilde beslenmesine yardımcı olur.
- Göz ve Görme Sağlığının Korunması: Üzüm, glutein ve zeaksantin bakımından zengindir ve yaşlanmaya bağlı göz hastalıkları riskini azaltarak göz ve görme sağlığını korur.
- Astım Ataklarının Şiddetinin Düşürülmesi: Üzüm, akciğerdeki nem dengesini koruyarak astım ataklarının şiddetini düşürür.
Üzümün Kullanım Alanları
Üzüm, oldukça çok yönlü ve faydalı bir meyve türüdür. İçeriğindeki çeşitli vitaminler ve minerallere sahip olması sebebiyle sağlıklı beslenmeye olan ilgi gün geçtikçe artmaktadır. Üzüm yaygın olarak şarap ve sirke yapımında kullanılır. Aynı zamanda sofralık üzümler de yaz aylarında taze olarak tüketilir. Üzüm suyu ise taze üzümlerden hazırlanan meyve suyudur. Kış aylarında tüketilmesi istenen üzümler ise kurutularak saklanır. Üzüm pekmezi de bu aylarda tüketime uygun bir alternatif olarak karşımıza çıkar.
Üzüm reçeli ise taze üzümlerin kullanılmasıyla yapılan ve kış aylarında kahvaltı sofralarının vazgeçilmez malzemelerinden biridir. Üzüm yağı ise sağlıklı beslenmeye olan ilginin artması ile birlikte kullanılmaya başlanmıştır. Üzüm çekirdeği yağı ise yemeklerde ve salatalarda sıklıkla tercih edilir. Üzüm yaprağı olarak da bilinen asma yaprağı ise hepimizin sevdiği yaprak sarmalarının ana malzemelerinden biridir.
Organik olması sebebiyle tercih edilen üzüm sirkesi de kolayca evde yapılabilir. 5 kilo üzüm, sapı ve çekirdekleri 15 kilo su içerisinde bir tülbent ile örtülerek 15 gün bekletilir. Daha sonra üzüm kalıntıları iyice sıkılarak süzülür. Sirkenin şaraplaşmasını engellemek için turşu suyu, mayalanma hızını artırmak için şeker ve nohut eklenir. Hazırlanan karışım ise ışık almayan ve serin bir yerde 45 ila 60 gün arasında bekletilerek üzüm sirkesi elde edilir.
Üzümün Nerede Yetişir?
Üzüm, dünya ülkelerinin birçok bölgesinde rahatlıkla yetişebilen bir meyve türüdür. Türkiye gibi farklı iklim koşullarına sahip bir ülkede de üzüm yetişebilme imkanı bulunmaktadır. Üzüm yetiştirilen bölgelerin cinsi ve yapısı iklimsel şartlara göre değişebilir. Ancak Türkiye’de en fazla üzüm yetiştirilen bölgeler Ege ve Marmara Bölgesi’dir. Ege Bölgesi, üzüm üretiminin %50’lik kısmını karşılar ve Manisa, bu bölgedeki en önemli üzüm üreticisidir. Manisa, kurutmalık üzüm üretiminin %90’ını tek başına gerçekleşir. Ege Bölgesi dışında, Denizli ve Mersin de üzüm üretimi yapar. Akdeniz illerinde ise Mersin, Adana ve Antalya üzüm üretiminin önemli merkezleridir. Marmara Bölgesi de üzüm yetişebilen bir bölgedir ve Edirne ve Trakya bölgesinde üzüm üretimi yapılır. Güneydoğu illerinde ise Gaziantep, Şanlıurfa ve Diyarbakır çevresinde siyah ve kırmızı üzüm bol miktarda yetişir. Ege Bölgesi, ülkenin en meşhur üzüm yetiştirme bölgesidir ve buradaki üzüm üretimi diğer bölgelere ve ülkelere de gönderilmektedir.
