Sumak, özellikle Ortadoğu ve Akdeniz mutfağında vazgeçilmez bir baharat. Kırmızımsı renkli tohumlarıyla yemeklere ekşimsi bir tat katan sumak, antioksidan zenginliği ve sağlık faydalarıyla da öne çıkıyor. İşte bu benzersiz baharat hakkında bilmeniz gerekenler:
Sumağın Tarihçesi ve Yetiştiği Bölgeler
Sumak, Rhus coriaria bitkisinin kurutulmuş meyvelerinden elde edilir. Kökeni Ortadoğu ve Güney Avrupa’ya dayanır. Osmanlı mutfağında yüzyıllardır kullanılan sumak, Türkiye’de en çok Gaziantep, Şanlıurfa ve Diyarbakır’da yetiştirilir.
İlginç Bilgi:
- Sumak bitkisi, deri tabaklamada da kullanılan tanenler içerir.
- “Zahter” karışımının ana malzemelerinden biridir.
Besin Değeri ve Sağlık Faydaları
Sumak, C vitamini, flavonoidler, tanenler ve omega-3 yağ asitleri açısından zengindir. 1 yemek kaşığı (5 gr) sumağın enerjisi yaklaşık 15 kcal’dir.
Başlıca Faydaları:
- Antioksidan Deposu: Serbest radikallerle savaşarak kanser riskini azaltır.
- Kan Şekeri Dengeleyici: İnsülin direncini düşürür.
- Kalp Sağlığı: Kötü kolesterol (LDL) seviyesini düşürür.
- Antienflamatuvar: Eklem ağrılarına ve gut hastalığına iyi gelir.
- Sindirim Dostu: Hazımsızlık ve ishali önler.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Aşırı tüketim mide yanmasına neden olabilir.
- Kan sulandırıcı ilaç kullananlar doktora danışmalı.
Sumak Çeşitleri ve Mutfaktaki Kullanımı
| Sumak Türü | Özellikleri | Önerilen Kullanım Alanı |
|---|---|---|
| Toz Sumak | Yoğun ekşi ve aromatik | Salatalar, mezeler |
| Tane Sumak | Daha hafif lezzetli | Soslar, çorbalar |
| Zahter Karışımı | Sumak, kekik ve susam ile | Kahvaltılık zeytinyağına batırma |
Mutfak İpuçları:
- Salatalar: Soğanı sumakla ovarak acılığını alın.
- Et Yemekleri: Köfte veya tavuğa sumak ekleyerek marine edin.
- Lezzetli Sos: Yoğurt, zeytinyağı ve sumakla basit bir dip sos hazırlayın.
Evde Sumak Suyu Nasıl Yapılır?
Malzemeler:
- 1 yemek kaşığı toz sumak
- 1 bardak ılık su
Yapılışı:
- Sumağı suya ekleyip 10 dakika bekletin.
- Süzdükten sonra içine limon veya bal ekleyerek tüketin.
