Kiraz Nedir?
Kiraz, yaz aylarının en güzel tatlarından biridir ve hayatın her alanında tüketilmektedir. Tatlılardan meyve tabaklarına, suyunun sıkılmasından reçelinin yapılmasına kadar kiraz, hem lezzetli hem de sağlıklı bir meyvedir. Dünyanın birçok yerinde yetiştirilen kiraz, Türkiye’de de yaygın bir şekilde bulunmaktadır. İklim koşulları uygunsa kiraz çok verimli olabilir ve Türkiye, uluslararası kiraz üretiminde ilk sıralarda yer alır. Bu nedenle, kiraz ihracatı Türkiye ekonomisi açısından büyük bir fayda sağlamaktadır. Kiraz, her yıl yaz aylarında hayatımıza renk katmakta ve en sevilen meyveler arasında yer almaktadır.
Kiraz Çeşitleri Nelerdir?
Kirazlar, farklı tatlar, aromalar, rengler ve boyutları ile birçok çeşitte bulunabilir. Bunlar arasında şunlar sayılabilir: Bing, Lambert, Rainier, Royal Ann, Lapins, Sweetheart, Black Tartarian, Sundrop, Van ve Emperor Francis gibi. Bunların her biri, farklı iklim koşulları, beslenme ve bakım gereklilikleri gerektirir ve farklı meyve özellikleri sunar. Ayrıca, meyvelerin pazarlanma zamanı, rengi, tadı ve kalitesi de farklılık gösterir. Kiraz seçimi yaparken, kişinin tercihine, ihtiyacına ve kullanım amacına göre farklı çeşitleri dikkate alması gerekir.
Kiraz Nasıl Yetiştirilir?
Kiraz ağacı, sağlıklı ve tatlu meyve üretmesi için uygun toprak ve iklim şartlarına ihtiyaç duyan bir ağaç türüdür. Kiraz ağacının yetişmesi için uygun toprak, havalandırma imkanı olan ve derin yapıya sahip bir topraktır. Kiraz ağacının verimli yetişmesi için çukur açılması, toprak nemini arttırması ve ağaç tohumlarının derinlemesine toprağa ekilmesi gerekir.
Kiraz ağacının yetiştiği topraklar, kuru ve çorak topraklar değil, nemli topraklar olmalıdır. Kiraz ağacı, nemli topraklarda daha iri taneli meyve verirken, kuru topraklarda küçük meyveler üretebilir. Kiraz ağacı, bahar ve yaz mevsiminde en erken çiçeklenen bitkilerden biridir.
Kiraz ağacı, yağmursuz çiçeklenme sürecini sevdiğinden, sıcak hava koşullarına dikkat etmek gerekir. Kış soğuğu -20ºC’yi aşan yerlerde kiraz yetiştiriciliği yapılamaz. Rakımı yüksek olan yerler ise kiraz üretmek ve meyve elde etmek için en uygun yerlerdir. Kiraz ağacının yaprakları da meyveleri kadar şifalı olduğu bilinir.
Bütün bu faktörlere dikkat edildiğinde, kiraz ağacının verimli bir şekilde yetişebileceği ve lezzetli meyvelerin üretebileceği anlaşılabilir. Kiraz ağacı, uzun yıllar boyunca orada olmasını istiyorsanız, mevsim ve toprak şartlarını önceden öğrenmeniz ve dikkat etmeniz gerekir.
Kirazın Faydaları Nelerdir?
Yetişkin bir kiraz ağacı, her hasat mevsiminde yaklaşık 7000 adet kiraz üretebilir. Kirazlar, atıştırmalık olarak iyi bir seçenek ve aynı zamanda pasta, turta veya meyve suyu yapımında kullanılabilir. Kirazlar bedene, zihne ve cilde iyi geldiği için sağlıklı bir yiyecektir.
- Kiraz meyvesi bol miktarda antosiyanin içerir ve vücudumuz için çok güçlü bir antioksidan etkisi yaratır.
- Kirazlar uyku düzenini düzgünleştirmek için beş kat daha fazla melatonin içerir.
- Kirazlar, iltihabı yok edici anti-enflamatuar ajanlar olarak hareket eder.
- Kiraz suyu cilt lekelerinin görüntüsünü azaltır ve cildi gençleştirir.
- Kiraz, kanser giderici maddeler içeren çok zengin bir antioksidan kaynağıdır.
- Kirazlar, yaşlanmaya, kansere ve ağrılara karşı kullanılması ile pozitif etki sağlar.
- Kirazlar kan basıncı ve kalp atış hızını kontrol etmek için iyi bir yardımcıdır.
- Bilimsel olarak, on beş adet kirazın baş ağrısına iyi gelen etkileri tespit edilmiştir.
- Alkali içeriği nedeniyle vücudun ideal pH dengesini korumaya yardımcı olur.
- Kirazlar beyne iyi gelen vitamin ve mineraller içerir ve yorgunluk etkilerini ortadan kaldırır.
- Vücuda sağladığı enerji ve içerdiği sodyum nedeniyle kas ve sinir fonksiyonlarının sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlar.
- Cildin parlak ve sağlıklı kalması için vücuda ihtiyaç duyulan multivitamin dozunu yaratan A, B, C ve E vitaminleri içerir.
- Uyku düzenine yardımcı olan melatonin içeren kirazlar genel sağlık için faydalıdır.
- Kiraz yeme saç güzelliğine ve parlaklığına da fayda sağlar.
Kiraz Saklama Yöntemleri
Öncelikle, kirazlar buzlukta saklanabilir. Buzlukta saklanan kirazlar, kışlık komposto yapımı veya yemek yapımı için kullanılabilir. Bu, insanlar için kirazlarını uzun süre tazeliğini koruyan ve kullanabilme imkanı sunan bir yöntemdir.
Bir diğer yöntem ise kiraz tuzlusu olarak adlandırılan salamura yöntemidir. Bu yöntem, kirazın kaya tuzu ve su ile cam kavanozlarda muhafaza edilmesi şeklinde gerçekleştirilir. Bu yöntem, özellikle Giresun ve Karadeniz bölgesinde yaygın olarak kullanılır ve saklanmış kirazlardan yine aynı adı taşıyan kiraz tuzlusu yemeği yapılır.
Ayrıca, kirazlar derin dondurucuda da uzun süre tazeliğini koruyarak muhafaza edilebilir. Ancak, derin dondurucuda saklanacak kirazların çekirdeklerinin çıkarılması gerekir. Çekirdekleri çıkarılmış kirazlar, küçük poşetlere doldurularak aylarca derin dondurucuda saklanabilir.
Buzdolabında da kirazlar saklanabilir. Buzdolabında saklanacak kirazlar yıkanmadan plastik poşete konularak muhafaza edilmeli ve yeneceği zaman yıkanmalıdır. Kiraz buzdolabında 3-7 gün kadar tazeliğini koruyabilir.
Son olarak, kirazlar kurutarak da saklanabilir. Sapları çıkarılıp yıkanan kirazlar çekirdekleri ile birlikte güneşin altında kurutularak uzun süre tüketilebilir. Bu, insanlar için kirazlarını uzun süre tüketebilme imkanı sunan bir yöntemdir.
